روشهای عیب یابی دستگاه
روشهای عیب یابی و برطرف کردن آنها در دستگاههای ایرکاندیشن کانالی ( ریم و گودمن )
سیستمهای ایرکاندیشن کانالی یکی از ساده ترین سیستمهای سرمایش و گرمایش در صنعت تهویه (HVAC) می باشد .
اما در صورت عدم دقت در طراحی و نصب آنها ، می تواند مشکلات فراوانی را برای کاربر فراهم سازد .
خوشبختانه در سالهای اخیر فرهنگ استفاده از مهندسین تاسیسات جهت طراحی و نظارت بر پروژه های ساخت و ساز عمومی رشد فزاینده ای داشته است . بهتر این بود که به همراه هر تکنولوژی که وارد صنایع ایران ( از جمله صنعت تاسیسات ) می شود ، روشهای طراحی و اجرا و استفاده از این تکنولوژیهای روز نیز به همراه آن تکنولوژی وارد میشد تا از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری می گردید .
در این فرصت کوتاه سعی می کنیم به طرح بعضی از این مشکلات در طراحی و نصب سیستمهای ایرکاندیشن کانالی ( داکت اسپیلت ) پرداخته و راهکارهایی را بیان نماییم . امید است بتوانیم گام موثر و مثبتی در صنعت تهویه مطبوع کشور عزیزمان ایران برداریم .
دلایل عدم تولید باد سرد ( دمیدن باد گرم ) در تابستان
الف) در شروع فصل گرما شیر رفت و برگشت آب گرم کویل آب داغ بسته نشده و آب داغ موتورخانه همچنان در کویل در جریان است که باعث می گردد گرمای کویل در هوای خروجی وجود داشته باشد . لذا در شروع فصل گرما حتما باید شیرهای کویل آب داغ از موتورخانه و خود دستگاه بسته شود تا آب گرم داخل آن جریان نداشته باشد
ب ) یخ زدن کویل اواپراتور
دلایل :
مسیر هوای رفت یا برگشت بسته باشد . که این امر ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد :
فیلتر هوا کثیف باشد : یکی از مزایای مهم این این نوع سیستمها تصفیه هوای واحد می باشد که توسط یک فیلتر انجام
میباشد . فیلترها با توجه به منطقه و حجم آلودگی موجود در هوا کثیف می شوند و باعث جلوگیری از عبور هوا می گردد به همین دلیل همیشه باید چک شوند .
دریچه برگشت بسته باشد
سایز کانال برگشت کوچک باشد
مسیر لوله های مسی بسته باشد یا باریک شده باشد . که این مشکل ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد :
وجود اجسام خارجی در لوله و مسدود شدن لوله های مویی
گرفتگی و کثیف شدن فیلتر درایر
دو پهن شدن لوله مسی در اثر ضربه در کل مسیر
عدم استفاده اویل ترپ و ماندن روغن در اواپراتور
کم بودن گاز سیستم به علت عوامل مختلف
استفاده از گازهای نامرغوب
تولید صدا در انواع داکت اسپیلت :
الف) صدای فن دستگاه ، که این مشکل ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد :
عدم طراحی و اجرای استاندارد کانال کشی
ضخامت ورق کانال کمتر از اندازه استاندارد باشد .
استفاده از دریچه با کیفیت پایین که از ورق نازک استفاده شده و باد باعث لرزش دمپرها می گردد
در دستگاههای با تناژ بالا نزدیک بودن دریچه برگشت به هواساز ، که باعث میشود صدای دستگاه از دریچه برگشت بیرون بیاید .
استفاده از دستگاه تناژ بالاتر( حجم هوای بالاتر ) با کانال کشی های انجام شده برای دستگاه تناژ
پایین تر ( حجم هوای پایین تر ) یا به عبارتی عدم هماهنگی بین اندازه دستگاه با سایز کانال کشی های اجرا شده .
ب) صدای کانال و دستگاه هواساز : در بعضی موارد به علت عدم استفاده از درزگیرها و عدم نصب صحیح برزنت ( اگر طول برزنت بین کانال و دستگاه بیش از حد لازم باشد و برزنت شل بسته شود باد خروجی از دستگاه برزنت را به داخل کشیده و آزاد می کند همانند حرکت پرچم در اثر باد ) که این عمل باعث تولید صدای زیاد در کانال و دستگاه شده باعث آزار کاربر می گردد .
مشکلات برق دستگاه :
در دستگاههای سه فاز در اثر قطع و وصل برق امکان جابه جایی فازها وجود دارد و بهم خوردن ترتیب فاز در کمپرسورهای اسکرال باعث از بین رفتن کمپرسور می شود که این ایراد با استفاده از دستگاه کنترل فاز قابل حل می باشد .
آتش گرفتن ترموستات : برای کابل کشی ترموستات باید به نوع ترموستات که از برق 24 ولت یا 220 ولت یا 110 ولت استفاده می کند دقت شود .در ترموستات 24 ولت مانند دستگاه گودمن یا ریم های مدل SBHC برای کابل کشی از هواساز تا ترموستات از کابل آیفونی با تعداد زوج لازم استفاده می شود . ( در این کابلها صرفا اطلاعات دیتا انتقال می یابد ) . در ترموستات های 220 ولت مانند دستگاه ریم ( مدل RILE ) برای کابل کشی از هواساز تا ترموستات از کابل با ضخامت بالاتر مانند یک میلیمتری 7 رشته ای استفاده می گردد . در صورت استفاده از کابل آیفونی در ترموستات 220 ولت احتمال اتصالی و آتش گرفتن ترموستات بسیار بالا می باشد . حتما درنظر داشته باشید برای استفاده از گرمایش دستگاه ترموستات باید در حالت زمستانی قرارگیرد .و نه اینکه در حالت فن ( دائم کار ) . بعد از اتمام هر فصل حتما فیلتر هواساز توسط سرویس کاران مجاز تمیز شود .
در بعضی از واحدهای با متراژ بالا مشاهده گردیده به علت صرفه جویی از دو دستگاه تهویه مطبوع استفاده می گردد که در هنگام خواب دستگاه اتاق های خواب روشن بوده و در طول روز دستگاه دیگر کار می کند . با این کار شما از دستگاه با ظرفیت کمتر استفاده می کنید که باعث کم کردن مصرف برق می گردد . اما به علت عدم اطلاع پیمانکار برق هر دو دستگاه از یکی از فازها ی موجود تغذیه می گردد . این امر باعث مصرف برق بسیار در یک فاز می گردد و در بعضی موارد باعث قطع شدن فیوز می شود . مصرف بیش از اندازه برق در یک فاز باعث محاسبه تصاعدی هزینه برق گردیده و مبلغ فیش برق بسیار زیاد خواهد شد . برای حل این مشکل باید منبع تغذیه برق هر دستگاه سرمایش از روی یک فاز برداشته شود تا مصرف برق بر روی هر سه فاز تقسیم گردد .
چند نکته اجرایی در نصب کندانسور (outdoor unit)
در کندانسورهای بالا زن هوا از چهار طرف مکش شده به بالا پرتاب می شود . به همین دلیل کندانسورها باید از یکدیگر دارای فاصله استاندارد حداقل 60 سانتی متر باشند تا هوای لازم جهت خنک کردن کندانسورها را تامین کنند .
هرگز بر روی کندانسورهای بالا زن تا ارتفاع حداقل 3 متر سقف ساخته نشود . طراحی این نوع از کندانسورها ( گودمن و ریم ) به صورتی می باشد که برف ، باران و عوامل جوی در نوع کارکرد آنها تاثیری نخواهد داشت و نیازی به اجرای سقف بر روی آنها نمی باشد .هرچقدر اطراف کندانسور باز باشد راندمان آن بالاتر می رود و تبادل دما بهتر انجام می گیرد .
استفاده از لرزه گیر در چهارپایه ها جهت عدم انتقال صدا بر سقف طبقه آخر
پس از اتمام لوله کشی مسی واحدها و کابل کشی ( کابل فرمان و برق کندانسور ) تمامی آنها با توجه به واحدها علامت گذاری شود . به این معنی که لوله و کابلهای هر واحد جداگانه مشخص باشد تا در هنگام نصب نهایی کندانسور ، لوله ها و کابل های واحدها جابجا نصب نگردد .
تمامی لوله ها در پشت بام پرایمر پیچ شود تا از خورده شدن توسط حیوانات موذی و پرندگان جلوگیری شود .
در دستگاههای سه فاز در صورت قطع و وصل شدن برق جای فازها جابجا شده که می تواند به کمپرسور دستگاه آسیب برساند . به همین دلیل حتما باید از دستگاه کنترل فاز در مسیر برق اصلی کندانسور استفاده گردد .
هرگز در زمستان کمپرسور روشن نشود . به علت سرما روغن همراه با گاز دچار غلظت بیش از حد می گردد که قدرت استارت بیشتری را از کمپرسور طلب می کند . اما چون قدرت کمپرسور محدود بوده باعث سوختن کمپرسور می گردد .
در زمان استفاده از گرمایش بهتر است فیوز مربوط به کمپرسور قطع باشد که اگر در مواردی به دلیل نا آشنایی با ترموستات به اشتباه در حالت سرمایش روشن گردید کمپرسور دستگاه روشن نشود و از آسیب به کمپرسور جلوگیری شود .
صدای لرزش کندانسور : در بعضی از پروژه ها تعداد کندانسور بالای پشت بام زیاد می باشد و باعث میشود صدای لرزش کندانسور از طریق چهار پایه به سقف طبقه آخر انتقال پیدا کند و باعث آزار ساکنین طبقه آخر شود .
این مشکل به راحتی با نصب لرزه گیر همانند عکس شماره . . . حل می گردد و صدا به هیچ عنوان به سقف منتقل نمیگردد .
عدم استارت اولیه کندانسورها
به علت فاصله زمانی از تولید تا نصب و راه اندازی در بعضی موارد استارت اولیه کمپرسور انجام نمی گیرد که با استفاده از دستگاه هارد استارت مشکل مرتفع گردیده و دستگاه استارت می شود .
حل مشکل سوختن کمپرسورها در اتاق سرور
در بعضی از پروژه ها از جمله اتاق های سرور در فصل زمستان نیز نیاز به سرما داریم که برای استفاده از این دستگاه حتماباید تمهیدات لازم انجام گیرد تا از سوختن کمپرسور در فصل زمستان جلوگیری شود .
چکه آب از هواساز ( آبریزی )
درصورتی که لوله خروجی درین در سطح بالاتری از دستگاه نصب گردیده باشد شیب لازم جهت خروج آب درین وجود ندارد و آب از تشتک درین لبریز شده و ریزش می کند . برای حل این مشکل می توان از پمپ درین استفاده کرد .
در بعضی موارد به علت مسائل ذکر شده ( در قسمت 1 ) کویل اواپراتور دچار یخ زدگی می گردد و هنگام خاموش شدن دستگاه یخ ها به یکباره آب شده و حجم آب تولید شده بیشتر از حجم لوله درین می باشد که باعث لبریز شدن آب از تشتک
گرفتگی لوله های درین مانند وجود مصالح ساختمانی در لوله های درین
در مناطق شرجی مانند شمال و جنوب کشور در بعضی موارد کویل آب داغ در قسمت خروجی هوا نصب می گردد ، که هوای سرد دستگاه این کویل را تا حد زیادی خنک می کند و عمل تقطیر ( کندانس ) بر روی کویل اتفاق افتاده باعث چکه کردن آن می گردد .
در بعضی از دستگاهها ، هواساز کاملا سیل بوده به این معنی که اگر به دلایل گفته شده مانند سایز کانال برگشت کوچکتر از حد استاندارد باشد داخل هواساز فشار منفی اتفاق می افتد و این عمل باعث عدم تخلیه آب از تشتک درین می گردد ، و هواساز دچار آب ریزی می شود .
دلایل بوجودآمدن باد گرم یا عدم تولید باد سرد در تابستان
یکی از علتهای گرم نشدن دستگاه کویل آب داغ در زمستان وجود هوا در کویل می باشد . یعنی کویل هواگیری نشده . دراکثر کویلهای ساخته شده شیر هواگیری نصب گردیده که تکنسینهای دستگاه باید در شروع فصل سرما آنها را هواگیری کنند . این عمل به صبر و حوصله فراوان نیاز دارد . اما راه بسیار آسانی برای رفع این مشکل وجود دارد .
شرکت سفیر ارم برای حل این مشکل در قسمت بالایی کویل شیر هواگیری اتومات نصب می کند که با این کار در شروع فصل زمستان و آبگیری سیستم گرمایش تمامی کویل ها به طور خودکار هواگیری شده و نیازی به تکنسینهای شرکت نیست. فقط با باز کردن فلکه های آب گرم ، کویل به طور خودکار هواگیری می شود .
طراحی و اجرای صحیح کانال های هوا
یکی از مهمترین نکات اجرایی در داکت اسپیلت ها طراحی و اجرای صحیح کانال می باشد که عدم توجه به این مطالب باعث ایجاد مشکلات فراوان برای کاربرها گردیده و متاسفانه پس از اجرای غلط ، رفع عیب کانال بسیار مشکل بوده و در بعضی موارد نیاز به تخریب دارد . حال آنکه در همان ابتدا و هنگام طراحی و اجرا باید نهایت دقت به عمل آید تا بعدها مشکلی برای کاربر یش نیاید . ما در مقالات بعدی مفصلا در مورد طراحی و اجرای صحیح کانال بحث خواهیم کرد . عدم طراحی و اجرای استاندارد کانال در پروژه ها باعث بوجودآمدن بسیاری از مشکلات می گردد . که به بعضی از آنها اشاره می کنیم :
درست اجرا نکردن تیک آف( take of ) : همانطور که می بینید تقسیم هوا در ناحیه دریچه ها و کانالها بسیار مهم می باشد . در بعضی موارد پیمانکار کانال تقسیم هوا را مشابه شکل A اجرا می کند که با این کار حجم هوای بیشتری از کانال خارج شده و به آخرین نقطه کانال که مهمترین نقطه می باشد هوای لازم نمی رسد .
مغز متفکر این نوع سیستمها ترموستات آن می باشد ، که باید در نصب و محل آن دقت لازم بعمل آید ( رجوع شود به نکات نصب دستگاه ) تا عوامل طبیعی یا غیرطبیعی ترموستات را دچار اشتباه در کارکرد نکنند .
مهمترین عامل برای داشتن هوایی متعادل و یکنواخت در کل ساختمان انتخاب محل صحیح ترموستات می باشد در صورتی که پشت دیوار ترموستات لوله آب گرم یا لوله دودکش باشد بر روی کارکرد آن تاثیر منفی خواهد گذاشت .
مصرف برق اینگونه دستگاهها ( گرمایش با آب گرم ) در زمستان بسیار پایین می باشد به طوریکه حتی در مصرف ماهیانه چندان تاثیری ندارد .